Polşa son illərdə azərbaycanlı tələbələr arasında ən çox seçilən Avropa istiqamətlərindən biridir. Səbəbi sadədir: həm universitetlərin təhsil haqqı nisbətən münasibdir, həm də Avropa İttifaqı ölkəsi kimi diplomun tanınması geniş imkanlar açır. Amma bütün bu üstünlüklərə gedən yol tələbə vizası ilə başlayır.
Əgər Azərbaycan vətəndaşısan və Polşada 90 gündən artıq qalmaq istəyirsənsə, D tipli milli tələbə vizası mütləqdir. Bu viza bakalavr, magistratura, doktorantura və uzunmüddətli dil proqramlarına qəbul olan tələbələr üçündür.
Qısa yay kursları və ya 3 aya qədər davam edən proqramlar üçün isə bəzən sadə Şengen vizası kifayət edir.
Polşa konsulluğu bəzən siyahıda xırda dəyişiklik etsə də, əsas sənədlər adətən bunlardır:
Qəbul məktubu – universitetdən rəsmi dəvət. Pasport – etibarlılıq müddəti vizadan sonra da bir neçə ay qalmalıdır. Maliyyə təminatı – hesabda təhsil və yaşayış xərclərini ödəyəcək məbləğin olması (adətən illik 5–6 min avro səviyyəsində). Yaşayış ünvanı – yataqxana müqaviləsi və ya kirayə müqaviləsi. Sığorta – ən azı bir illik sağlamlıq sığortası. Biometrik şəkillər – konsulluğun tələbinə uyğun ölçüdə. Əvvəlki diplomların tanınması (nostrifikasiya) – bəzən qəbul mərhələsində, bəzən vizada tələb olunur.
Çox tələbə sənədlərin polyak dilinə tərcüməsini və notarius təsdiqini unutduğu üçün müraciətdə gecikmələr yaşayır. Buna görə tərcümə məsələsini əvvəlcədən həll etmək vacibdir.
Əvvəlcə universitetə müraciət edib qəbul məktubu alırsan. Sonra Polşa konsulluğunun saytından görüş vaxtı bron edirsən. Görüşdə sənədləri təqdim edib qısa müsahibədən keçirsən. Burada əsasən təhsilin məqsədi, maliyyə mənbəyin və yaşayış planın barədə suallar verilir. Viza nəticəsi adətən 2–6 həftə ərzində açıqlanır.
Rəsmi rəqəm dəqiq yazılmasa da, təcrübədə illik təhsil + yaşayış üçün ən azı 5–6 min avro bank hesabında göstərmək məsləhətdir. Əgər təqaüd qazanmış olsan (məsələn, NAWA və ya universitetlərin verdiyi təqaüdlər), bu məbləğ şərti daha yumşaq qiymətləndirilir.
Tələbə vizası adətən 1 illik verilir. Polşaya gəldikdən sonra bu vizanı mütləq yaşayış icazəsinə (karta pobytu) çevirməlisən. Bunun üçün ölkəyə daxil olduqdan sonra tezliklə voyevodluq idarəsinə müraciət edilməlidir.
“Karta pobytu” sənədləri hər il yenilənir və universitetdə aktiv tələbə olduğunu sübut etməlisən.
Bəli. Polşada tələbələr rəsmi olaraq işləyə bilirlər. Əsas şərt – gündəlik dərslərinə mane olmamalıdır. Ən çox yayılmış işlər restoran, mağaza və xidmət sektorundadır. Polyak dilini bilməyənlər üçün ilk vaxtlar iş tapmaq çətin ola bilər, amma ingiliscə xidmət göstərən iş yerləri də mövcuddur.
Kirayə: Varşavada mənzil 400–600 avro, yataqxana isə 150–300 avro arasıdır. Qida: Evdə bişirən tələbə ayda 150–200 avroya kifayətlənə bilər. Nəqliyyat: Tələbə kartı ilə ayda 15–25 avro. Ümumi aylıq xərclər: orta hesabla 500–800 avro.
Maliyyə təminatının kifayət qədər olmaması. Yaşayış ünvanı sənədinin təqdim edilməməsi. Sənədlərin tərcüməsiz verilməsi. Qəbul məktubunda yanlış və ya şərti (conditional offer) məlumatların olması.
Sənədləri yay aylarında hazırla ki, sentyabr sıxlığına düşməyəsən. Təqaüd imkanlarını mütləq araşdır. Polyak dilini öyrənməyə başla – gündəlik həyat üçün çox işinə yarayacaq. İlk aylarda bürokratik prosedurlar yorucu ola bilər, amma səbr etsən, hər şey yoluna düşəcək.
Polşada təhsil vizası bir qədər vaxt və sənəd toplamaq tələb etsə də, çətin proses deyil. Əgər qəbul məktubun var, sənədləri dəqiq hazırlamısansa və maliyyə təminatını göstərmisənsə, vizanı almaq adətən problem yaratmır.
Polşa sadəcə təhsil yeri deyil, həm də Avropanın mərkəzində yeni həyat qurmaq üçün gözəl fürsətdir.
